โรคหัวใจคืออะไร?
โรคหัวใจหมายถึงการเกิดความผิดปกติในหัวใจหรือระบบหลอดเลือดที่ส่งเลือดไปยังหัวใจ ซึ่งอาจทำให้หัวใจไม่สามารถทำงานอย่างปกติหรือส่งเลือดไม่เพียงพอไปยังส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย โรคหัวใจเป็นปัญหาสุขภาพที่ร้ายแรงและเป็นศูนย์รักษาที่สำคัญของการดูแลสุขภาพในปัจจุบัน
สาเหตุของโรคหัวใจ
โรคเส้นเลือดในหัวใจ (Coronary Artery Disease) โรคนี้เกิดขึ้นเมื่อ เส้นเลือดในหัวใจที่ส่งเลือดและออกซิเจนไปยังหัวใจมีการสร้างสิ่งสกัดในเส้นเลือด เช่น การสะสมของไขมัน (เนื่องจากการรับประทานอาหารที่มีไขมันสูง) และการเกิดการแข็งตัวของเส้นเลือด (เป็นผลจากการเกิดการอักเสบ) การรักษาโรคหัวใจและควบคุมสุขภาพหัวใจต้องเริ่มต้นด้วยการรับประทานอาหารที่เหมาะสมและสุขภาพดี อาหารที่คุณกินมีผลต่อระดับไขมันในเลือด, ความดันโลหิต, น้ำหนัก, และปริมาณน้ำตาลในเลือด
คำแนะนำเกี่ยวกับอาหาร และการดูแลตัวเอง
โรคความดันโลหิตสูง ความดันโลหิตสูงสามารถทำให้เส้นเลือดในหัวใจทำงานหนักขึ้น และเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ
ลดระดับไขมันไม่ดี (LDL) ลดการรับประทานอาหารที่มีไขมันไม่ดี เช่น อาหารที่มีไขมันสูง เนื่องจากไขมันไม่ดีสามารถเสี่ยงต่อการสะสมในเส้นเลือดในหัวใจ
เลือกไขมันที่ดีให้มากขึ้น เช่น ไขมันไม่อิ่มตัว (un-saturated fats) ที่พบในมันสำหรับ, น้ำมันมะกอก, และปลาต่าง ๆ ที่มีกรดไขมันอิ่มตัว (omega-3 fatty acids).
รักษาความดันโลหิต ลดการรับประทานเกลือ (sodium) เพราะเกลือสามารถเพิ่มความดันโลหิต.
รับประทานอาหารที่มีโปแตสเซียม (potassium) เช่น กล้วย, ส้ม, และมะละกอ ซึ่งช่วยลดความดันโลหิต.
ควบคุมน้ำหนัก การรักษาน้ำหนักที่เหมาะสมสามารถช่วยลดภาระที่หัวใจต้องทน ควรรับประทานพลังงานในปริมาณที่เหมาะสมและรวมถึงการออกกำลังกายอย่างเหมาะสม
ลดปริมาณน้ำตาลในเลือด ลดการรับประทานน้ำตาลที่เจือจาง (added sugars) เช่น น้ำอัดลม, ขนม, และของหวาน เลือกสารอาหารที่มีในผักผลไม้เพียงพอและไม่ต้องรับประทานน้ำตาลเพิ่ม
ทานผักผลไม้ ที่มีในสารอาหารที่ช่วยป้องกันโรคหัวใจ เช่น ใยอาหาร, แอนติออกซิแดนท์, และวิตามิน
ควรรับประทานผักผลไม้ให้มากขึ้นในอาหารประจำวัน
เลือกเนื้อสัตว์ที่มีไขมันน้อย เช่น เนื้อไก่ที่ไม่มีหนัง และอย่ารับประทานสารอาหารที่หนังหุ้มอย่างมาก
ควรรับประทานโปรตีนจากแหล่งพืช เช่น เมล็ดพืช, เนื้อถั่ว, และข้าวกล้อง
งดบุหรี่และแอลกอฮอล์ การสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป การออกกำลังกายไม่เพียงพอ และการรับประทานอาหารที่มีไขมันสูง สามารถเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคหัวใจ
เลือกไขมันที่ดี (unsaturated fats) ที่พบในมันสำหรับ, น้ำมันมะกอก, และปลาที่มีกรดไขมันอิ่มตัว (omega-3 fatty acids) เป็นต้น ช่วยลดระดับไขมันไม่ดี (LDL) ในเลือด
ลดปริมาณเกลือ การรับประทานเกลือมากเกินไปสามารถเพิ่มความดันโลหิต ดังนั้นควรลดการใช้เกลือและเลือกอาหารที่มีปริมาณเกลือต่ำ
ตัวอย่างเมนูอาหารสำหรับคนเป็นโรคหัวใจ
อาหารเช้า
- ข้าวกล้องผัดไข่
- โจ๊กข้าวกล้องใส่เต้าหู้
- ขนมปังโฮลวีตปิ้งทาเนยถั่ว
- นมไขมันต่ำหรือไขมันพร่อง
อาหารกลางวัน
- ผัดผักรวมมิตร
- ปลานึ่งมะนาว
- ไก่ต้ม
- ข้าวกล้อง
อาหารเย็น
- แกงส้มผักรวม
- ผัดวุ้นเส้น
- เต้าหู้ผัด
- ข้าวกล้อง
ตัวอย่างเมนูอาหารว่าง
- ผลไม้สด
- โยเกิร์ตไขมันต่ำ
- ถั่วเมล็ดแห้งt
- ธัญพืชไม่ขัดสี
ตัวอย่างเมนูอาหารเสริม
- น้ำผักผลไม้คั้นสด
- น้ำเต้าหู้
- นมถั่วเหลือง
ผู้ป่วยโรคหัวใจควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันอิ่มตัวและไขมันทรานส์สูง อาหารที่มีคอเลสเตอรอลสูง อาหารที่มีโซเดียมสูง อาหารที่มีน้ำตาลสูง อาหารที่มีไขมันสูง เช่น เนื้อแดง หนังไก่ หนังหมู อาหารทอด อาหารแปรรูป อาหารที่มีรสเค็ม ขนมหวาน น้ำหวาน เครื่องดื่มที่มีรสหวาน อาหารที่มีไขมันสัตว์สูง ไข่แดง
เคล็ดลับการรับประทานอาหารสำหรับคนเป็นโรคหัวใจ
- ปรุงอาหารด้วยวิธีต้ม อบ นึ่ง หรือย่าง
- หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารทอด
- เลือกรับประทานเนื้อสัตว์ไม่ติดมัน
- เลือกรับประทานผักและผลไม้หลากหลายชนิด
- จำกัดปริมาณเกลือและน้ำตาล
- ดื่มน้ำเปล่าให้เพียงพอ
โดยควรระวังการใช้เกลือ, น้ำตาล, และน้ำมันในอาหารเพื่อควบคุมความดันโลหิตและระดับไขมันในเลือด. และควรปรึกษาแพทย์หรือโภชนากรายอาเพื่อรับคำแนะนำเกี่ยวกับเมนูอาหารที่เหมาะสมสำหรับสุขภาพหัวใจของคุณ ผู้ป่วยโรคหัวใจควรปรึกษาแพทย์หรือนักโภชนาการเพื่อขอคำแนะนำในการรับประทานอาหารที่เหมาะสมกับสภาพร่างกายและโรคประจำตัว
สรุป
โรคหัวใจเป็นอันตรายและเรียกให้ระมัดระวัง การดูแลสุขภาพหัวใจสำหรับคนที่เป็นโรคหัวใจมีความสำคัญอย่างยิ่ง เพื่อป้องกันการเสียชีวิตซ้ำ โรคหัวใจมักเกิดจากสาเหตุต่าง ๆ เช่น การสะสมไขมันในเส้นเลือด, ความดันโลหิตสูง, โรคเบาหวาน, และพฤติกรรมที่ไม่ดีเช่น การสูบบุหรี่และการดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป ดังนั้น, การปรับเปลี่ยนรูปแบบการดำเนินชีวิตและอาหารเป็นสิ่งสำคัญในการควบคุมโรคหัวใจและเสริมสุขภาพหัวใจ
